แจ๊คโอแลนเทิร์น เจ้าแห่งเทศกาลสุดโด่งดังฮาโลวีน
ตำนานถิ่น : ไอร์แลนด์
ผีตนนี้เป็นเจ้าแห่งเทศกาลชื่อดังที่มาหลายยุคหลายสมัยแล้ว เทศกาลนั้นก็คือ “ ฮาโลวีน ” (Halloween) โดยมาจากคำเต็มว่า ฮัลโล-อีฟเว่น (Hallow-Even) หรือ ฮัลโลส์ อีฟ หมายถึงค่ำคืนก่อนหน้า โดยเป็นวันรำลึกถึงนักบุญทุกองค์ที่มีวีรกรรมมายาวนาน ซึ่งหลายคนเข้าใจว่า เป็นเทศกาลที่ผู้คนและเด็กแต่งตัวให้เหมือนภูตผีปีศาจและออกไปงานเลี้ยงหาขอขนมตามบ้านที่เรียกว่า
” ทริกออร์ทรีต ” (trick or treat) ซึ่งแปลว่าจะหลอกหรือจะเลี้ยง และส่วนมากก็จะเลือกเลี้ยง พร้อมทั้งนำขนมให้แก่เด็กๆ เทศกาลนี้เริ่มโดยชาวเคลต์โบราณ ทั้งในไอร์แลนด์ อังกฤษ และฝรั่งเศส ซึ่งมีมาแล้วกว่า 700 ปีก่อนคริสตกาล เพราะความเชื่อว่าวันที่ 31 ตุลาคม เป็นวันสุดท้ายของฤดูร้อนและเข้าสู่ฤดูที่หนาวเหน็บ โดยเชื่อว่าให้ทุกคนแต่งตัวเป็นผีและส่งเสียงดังเพราะพวกผีจะไม่กล้ามาในบ้าน และวันที่ 2 พฤศจิกายนของทุกปี ก็ถูกประกาศเป็นวัน “ ออร์ เซนต์ เดย์ ” (All saints day)
ถึงจุดนี้ท่านอาจจะสงสัยว่าเกี่ยวอะไรกับผีที่ชื่อว่า แจ๊ค โอ’ แลนเทิร์น โดยที่มาของผีตนนี้กำเนิดจากเรื่องเล่าพื้นบ้านของประเทศไอร์แลนด์ ซึ่งเป็นเรื่องของชาวนาคนหนึ่งที่ชื่อว่า แจ๊ค ผู้ขี้เกียจ ในวันหนึ่งแจ๊คพบกับปีศาจที่จะมารับตัวเขาไปยังยมโลก เพราะครบกำหนดวันตายแล้ว แต่แจ๊คได้ยื่นข้อเสนอกับปีศาจว่า เขาสามารถพาวิญญาณอีกหลายดวงตายไปกับเขาด้วย
เพียงให้ปีศาจแปรงร่างเป็นเหรียญเงินที่เขาจะไปซื้อของ จากนั้นให้ปีศาจหายตัวไป เพื่อให้ผู้คนทะเลาะฆ่ากันตายเพราะเงินที่หายไป ปีศาจได้เชื่อและแปรงร่างเป็นเหรียญ แต่แทนที่แจ๊คจะทำตามที่บอก เขากลับเก็บเหรียญนั่นใส่กระเป๋าเงินและวางไว้บนชั้นที่มีไม้กางเขน
อีกเรื่องเล่าหนึ่งคือ เริ่มต้นเช่นเดียวกันกับวันที่แจ๊คจะตาย ปีศาจที่ออกมารับตัวเขาได้ถูกขอร้องโดยแจ๊คว่าเขาอยากกินแอปเปิ้ลบนต้นไม้ก่อนตาย ปีศาจหลงกลปีนขึ้นไป แจ๊คจึงใช้มีดขีดไม้กางเขนบนต้นไม้จนปีศาจลงไม่ได้ ทั้งสองเรื่องจบลงที่แจ๊คได้ตกลงทำสัญญาไม่ให้ถูกนำตัวไปในนรก ด้วยข้อตกลงนี้เมื่ออายุไขของเขา แจ๊คไม่อาจจะลงนรกและไม่สามารถขึ้นสวรรค์เพราะด้วยการกระทำที่เจ้าเล่ห์ต่อปีศาจ
เขาจึงต้องกลายเป็นวิญญาณที่หลงอยู่ในความมืด แต่ด้วยความสงสารปีศาจได้มอบถ่านไฟที่กำลังคุหนึ่งก้อนเป็นแสงส่องทางในความมืด แจ๊คจึงได้นำถ่านไฟนี้ใส่เข้าในไปหัวผักกากเทอนิพเป็นตะเกียงนำทาง จึงเป็นที่มาของ แจ๊ค ออฟ แลนเทิร์น ( Jack of lentern ) และเรียกสั้นๆว่า “ แจ๊ค โอ’ แลนเทิร์น ” ต่อมาในปี ค.ศ.1840 เทศกาลนี้ก็ได้นำเข้ามาเริ่มใช้ในประเทศอเมริกา จากเมื่อก่อนที่ใช้หัวผักกากเทอนิพ ชาวอเมริกันก็เปลี่ยนมาใช้ฟักทองแทน เพราะง่ายในการคว้านมากกว่า จึงเป็นที่มาทั้งหมดของตำนานผีหัวฟักทองที่เห็นกันมาจนถึงทุกวันนี้
